DERS 2
ÜNİTE: MADDENİN DEĞİŞİMİ
KONU: MADDENİN HAL DEĞİŞTİRMESİ
Maddenin Hal Değiştirmesi: Maddenin ısı alarak ya da ısı vererek fiziksel durumunu değiştirmesidir.(Erime, donma, buharlaşma, yoğuşma hal değiştirme olaylarıdır.)
Her maddenin erime, donma, kaynama, yoğuşma sıcaklıkları farklıdır.
Bu nedenle maddelerin hal değiştirmeleri ayırt edici bir özelliktir.
GRAFİK İNCELEME: Buz 0°C'ta erimeye başlar.Erime süresince sıcaklık sabit kalır, değişmez.Saf su 100 °C'ta kaynamaya başlar.Kaynama süresince suyun sıcaklığı değişmez, sabit kalır.
 |
| Grafikte buzun erimesi ve suyun kaynaması görülmektedir. |
Buharlaşma her sıcaklıkta olur.
Buharlaşmayı Etkileyenler:
Havanın sıcaklığı: Soğuk havalarda buharlaşma az olur. Kışın çamaşırlar geç kurur.
Havadaki nem oran: Havadaki su buharı (nem) oranı fazla ise buharlaşma az olur. Karadeniz Bölgesi'nde havanın nem oranı fazla olduğu için deniz suyu az buharlaşır.
Rüzgâr: Rüzgâr buharlaşmayı hızlandırır.
Suyun yüzey genişliği: Geniş yüzeylerde buharlaşma hızlı olur. Yeryüzündeki okyanusların yüzeyleri geniş olduğu için okyanuslarda özellikle Pasifik (Büyük) Okyanus'ta buharlaşma daha fazla olur.
Buharlaşma ÖrnekleriSıcak ortamlarda buharlaşma daha fazla olduğu için yazın çamaşırlar erken kurur. Kışın da buharlaşma olur. Ancak kışın suyun buharlaşması uzun zaman alır.
Yeryüzü sularının ısının etkisiyle buharlaşması sonucu bulutlar oluşur.
Kolonya döktüğümüzde elimiz ıslanır. Bir süre sonra elimizin ıslaklığı gider çünkü kolonya buharlaşır. Bu sırada elimiz serinler. Bunun nedeni kolonya buharlaşırken elimizden ısı almasıdır.
Yağmur yağdıktan sonra havanın soğumasının nedeni yağmur sularının buharlaşırken etraftan ısı almalarıdır.
Oyun oynadığımızda terleriz. Terleyince vücudumuz serinler. Çünkü ter buharlaşırken vücudumuzdan ısı alır.
Oyun oynadığımızda terleriz. Terleyince vücudumuz serinler. Çünkü ter buharlaşırken vücudumuzdan ısı alır.
Kaynama Buharlaşma
Sıvının her yerinde olur. Sıvının yüzeyinde olur.
Belli bir sıcaklıkta gerçekleşir. Her sıcaklıkta gerçekleşir.
Belli bir sıcaklıkta gerçekleşir. Her sıcaklıkta gerçekleşir.
Kaynama süresince sıcaklık değişmez. Buharlaşan maddelerin sıcaklığı değişebilir.
Sıvının hızla buharlaşmasıdır. Sıvının ısı alarak gaz hâle geçmesidir.
Kaynama ve Yoğuşma
Sıvının hızla buharlaşmasıdır. Sıvının ısı alarak gaz hâle geçmesidir.
Kaynama ve Yoğuşma
Kaynama :Sıvı bir maddenin ısı alarak belli bir sıcaklığa geldiğinde hızlı buharlaşma sonucu gaz haline geçmesidir.
( Kaynama:Buhar basıncının,atmosfer basıncına eşit olduğu sıcaklıktır. )
Yoğuşma: Gaz hâlindeki bir maddenin çevreye ısı vererek sıvı hale geçmesidir.
Çevre sıcaklığının düşmesi yoğuşmayı hızlandırır.
Kaynama ve yoğuşma sürecinde sıcaklık sabit kalır.
Aynı maddenin kaynama ve yoğuşma noktaları eşittir.
Farklı maddelerin kaynama ve yoğuşma noktası farklıdır.
( Kaynama:Buhar basıncının,atmosfer basıncına eşit olduğu sıcaklıktır. )
Yoğuşma: Gaz hâlindeki bir maddenin çevreye ısı vererek sıvı hale geçmesidir.
Çevre sıcaklığının düşmesi yoğuşmayı hızlandırır.
Kaynama ve yoğuşma sürecinde sıcaklık sabit kalır.
Aynı maddenin kaynama ve yoğuşma noktaları eşittir.
Farklı maddelerin kaynama ve yoğuşma noktası farklıdır.
Maddelerin kaynama ve yoğuşma sıcaklıkları ayırt edici bir özelliktir.
Yoğuşma Örnekleri
Yoğuşma Örnekleri
Bulutları oluşturan su buharı, soğuk hava katmanında yoğuşarak su damlacıklarına, sonra da yağmura dönüşür.
Buzdolabından çıkardığımız soğuk bir kabın dış yüzeyinde buğulanma olur. Bunun nedeni havada bulunan su buharının soğuk kabın dış yüzeyine çarparak yoğunlaşmasıdır.
Su buharı, soğuk ortamlarda yoğunlaşarak sıvı hâle geçer.
Gaz madde ısı verdiği için soğuk ortam ısınır. Bazı günler yağmur yağarken havanın sıcak olmasının nedeni budur.
Erime ve Donma
Gaz madde ısı verdiği için soğuk ortam ısınır. Bazı günler yağmur yağarken havanın sıcak olmasının nedeni budur.
.jpg) |
| Tabloyu İnceleyin: Farklı maddeler farklı sıcaklıklarda donar ve kaynar.... |
Erime : Katı bir maddenin ısı alarak sıvı haline geçmesidir.
Maddelerin erime ve donma sıcaklıkları ayırt edici bir özelliktir.
DİKKAT:Su diğer maddelerden farklı davranır. Su donunca hacmi artar. (Su 0 °C ile +4°C arasında iken hacmi en küçük , yoğunluğu en büyük değerde olur. ) Su 0 °C'ta buz olunca hacmi büyür, yoğunluğu küçülür ve bu nedenle buz suda yüzer , sular donunca su boruları patlar.
Farklı maddelerin hal değiştirme sıcaklıkları farklıdır.
Su buharlaşırken ısı alır, yoğunlaşırken aldığı ısıyı geri verir.
Donma:Sıvı bir maddenin ısı vererek katı haline geçtiği sıcaklıktır.
Erime ve donma sürecinde sıcaklık sabit kalır.
Aynı maddenin erime ve donma noktaları eşittir.
Farklı maddelerin erime ve donma noktası farklıdır.
Aynı maddenin erime ve donma noktaları eşittir.
Farklı maddelerin erime ve donma noktası farklıdır.
 |
| Bazı Maddelerin Erime=Donma Noktaları |
Su buharlaşırken ısı alır, yoğunlaşırken aldığı ısıyı geri verir.
Erime ve Donma Olaylarından Nasıl Yararlanırız?
Birçok eşya ve aletin yapımında maddelerin erime ve donma sıcaklıkları dikkate alınır.
Tencere ve fırın tepsileri yapılırken erime noktası yüksek olan maddeler seçilir.
Ampullerde kullanılan teller 2000 °C' a kadar ısıtıldığında bile erimez.
Araba motorlarında da erime sıcaklığı yüksek olan metaller kullanılır.
Tencere ve fırın tepsileri yapılırken erime noktası yüksek olan maddeler seçilir.
Ampullerde kullanılan teller 2000 °C' a kadar ısıtıldığında bile erimez.
Araba motorlarında da erime sıcaklığı yüksek olan metaller kullanılır.
Şeker, tahta gibi maddeler ısıtıldıklarında erimeden bozunur. Bu nedenle erime sıcaklıkları yoktur.
0 yorum:
Yorum Gönder