YOĞUNLUK

6.SINIF
DERS 4
ÜNİTE 3: MADDENİN TANECİKLİ YAPISI
KONU:  YOĞUNLUK

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ

Kütle ve hacim maddenin ortak özellikleridir. Eşit kütle ve hacme sahip birçok madde vardır. Ayrıca maddelerin  kütleleri ve hacmi, maddenin kırılması ya da buharlaşması durumunda da değişir. 
Ayırt Edici Özellikler
Maddeleri birbirinden ayırmak için değişmeyen özelliklerini belirlememiz gerekir. Bunlar ayırt edici özelliklerdir. Saf su her sıcaklıkta buharlaşır ama her sıcaklıkta kaynamaz. 

İçinde kendinden başka madde olmayan maddelere saf madde denir. Saf maddeler belli bir sıcaklıkta kaynamaya başlar. 

Ayırt Edici Özellikler

Saf bir maddenin ayırt edici özellikleri:

1-Genleşme ( katı ve sıvılar için )
2-Özkütle (yoğunluk) ( katı, sıvı ve gazlar için )
3-Kaynama noktası ( sıvılar için )
4-Erime noktası ( katılar için ) 
5-Yoğuşma noktası ( gazlar için )
6-Donma noktası( sıvılar için )
ÖZKÜTLE (YOĞUNLUK)

Birim hacme düşen madde miktarına özkütle( yoğunluk )denir.
Yoğunluk ayırt edici bir özelliktir. Çünkü her maddenin kendine özgü bir yoğunluğu vardır.

Eşit hacimli maddelerden kütlesi büyük olan daha yoğundur. Yoğun maddelerin birim hacimdeki madde miktar  daha fazladır. 
O hâlde bir maddenin yoğunluğu kütle ve hacim değerlerinin ikisiyle de ilişkilidir.

Bazı Maddelerin Özkütleleri

Yoğunluk (Özkütle) Nasıl Hesaplanır?

Maddenin birim hacmindeki kütlesi yoğunluk olduğuna göre, bir maddenin yoğunluğunu belirlemek için kütlesini ve hacmini bilmek yeterlidir.Cismin kütlesini hacmine bölerek yoğunluğunu bulabiliriz.
                                                              

Yoğunluğu sudan küçük olan maddeler suda yüzer, yoğunluğu sudan büyük olan maddeler suda batar.

Bazı maddelerin yoğunlukları aşağıda verilmiştir.
Madde           Yoğunluğu (gr/cm3) 
Su                      1  
Buz                    0,9  
Hava                  0,0013  
Altın                 19,3  
Gümüş            10,5 
Benzin              0,7  
Zeytinyağı        0,9  
Alüminyum       2,7  
Demir               7,8  
Bakır                8,9  

Su dolu bardağa birkaç tane buz attığımızda buz suda yüzer.
O hâlde buzun yoğunluğu, suyun yoğunluğundan küçüktür.

Eriyen katı maddelerin yoğunluğu azalır ancak buz erirken yoğunluğu artar.

Su, yüzeyden donmaya başlar. Su, buzdan yoğun olduğu için buz üstte kalır. 
Donan göllerin yüzeyinde buz olmasına rağmen buzun altında su bulunur. Buzun altındaki suda canlılar yaşayabilir. Çünkü buz, suyun sıcaklığını korur, donmasını önler. Suyun bu özelliği olmasaydı göl ve denizlerin dipleri buzlarla kaplı olur, içlerinde canlılar yaşayamazdı.

Maddelerin Özellikleri ve Kullanım Alanları

Maddeler, birtakım  özelliklerine göre farklı alanlarda kullanılır.
Taşıtların yapımında demir, çelik, alüminyum gibi dayanıklı maddeler kullanılır. Bu maddelerin yoğunluğu fazladır.

Kayık, sandal gibi küçük su taşıtları suda batmadığı için tahtadan yapılır.

Binaların iskeletinde dayanıklı olduğu için demir kullanılır. 
Isıyı az ilettiği için tencere ve tava sapları sert plastikten yapılır.

Elektrik tellerinde yoğunluğu alüminyum ve demirden fazla olan bakır kullanılır. Bakır aynı zamanda ekonomiktir.